Жүктілікті жоспарлау – ананың да, баланың да денсаулығы
Бала – өмірдің мәні, отбасындағы қуаныш пен үміттің бастауы. Алайда, салауатты ұрпақ дүниеге әкелу үшін ең бастысы – жүктілікті дұрыс жоспарлау.
Өкінішке қарай, көптеген әйелдер жүктілік туралы шешімді денсаулық жағдайын тексермей қабылдайды. Бұл болашақ ананың ғана емес, іштегі сәбидің де денсаулығына әсер етуі мүмкін.
Жүктілікті жоспарлау – бұл тек уақыт таңдауы емес, ананың физикалық, психологиялық және әлеуметтік дайындығын қамтамасыз ететін маңызды кезең.
Неліктен жүктілікті алдын ала жоспарлау маңызды?
Жүктілікті жоспарлау – болашақ ананың және баланың денсаулығын қорғаудың ең тиімді жолы.
Ол арқылы:
- Созылмалы ауруларды ерте анықтап, емдеуге мүмкіндік туады;
- Қажетті витаминдер мен микроэлементтердің қорын толықтыруға болады;
- Генетикалық қауіптер мен тұқым қуалайтын аурулардың алдын алу жүзеге асады;
- Психологиялық және әлеуметтік дайындық жүргізіледі.
Мысалы, темір тапшылығы анемиясы бар әйел жүктілік кезінде жиі әлсірейді, ал бұл балаға оттегінің жетіспеуіне әкелуі мүмкін. Осындай жағдайларды алдын ала емдеу – сау нәрестенің дүниеге келуінің басты кепілі.
Медициналық тексеруден өту – алғашқы қадам
Жүктілікті жоспарлаудан бұрын әр әйел төмендегі дәрігерлердің тексеруінен өткен жөн:
- Терапевт – жалпы денсаулық жағдайын бағалау үшін;
- Гинеколог – репродуктивтік жүйенің жағдайын тексеру үшін;
- Эндокринолог – қалқанша без және гормондық тепе-теңдікті анықтау үшін;
- Стоматолог – ауыз қуысындағы инфекция ошақтарын емдеу үшін;
- Лабораториялық тексерулер: қан, несеп, биохимиялық талдау, инфекцияларға (гепатит, ВИЧ, токсоплазмоз, қызамық және т.б.) скрининг.
Дұрыс тамақтану және өмір салты
Жүктілікті жоспарлап жүрген әйелдің тамақтану рационы толыққанды, дәруменге бай болуы керек.
Күнделікті мәзірге мыналар міндетті түрде кіруі тиіс:
- ақуызға бай тағамдар (ет, жұмыртқа, балық, сүт өнімдері);
- көкөніс пен жеміс-жидек;
- тұтас дәнді тағамдар (қарақұмық, сұлы, қара нан);
- таза су мен жеткілікті ұйқы.
Фолий қышқылы – ұрықтың жүйке түтігінің дұрыс қалыптасуына әсер ететін негізгі дәрумен. Сондықтан жүктілікті жоспарлап жүрген әйелдерге оны жүктіліктің алдында және алғашқы 12 аптасында қабылдау өте маңызды.
Зиянды әдеттерден бас тарту – өз балаңызға деген қамқорлық
Темекі тарту, алкоголь және дәрі-дәрмекті өз бетімен қабылдау ұрықтың дамуына айтарлықтай қауіп төндіреді.
Болашақ ананың өмір салты – болашақ баланың денсаулығының айнасы екенін ұмытпаған жөн.
Әкенің де рөлі зор
Көп жағдайда жүктілік тек ананың жауапкершілігі сияқты көрінеді. Алайда, баланың денсаулығына әкенің де өмір салты, генетикалық жағдайы мен психологиялық дайындығы әсер етеді.
Сондықтан, жүктілікті жоспарлау – екі жақтың да ортақ шешімі мен дайындық кезеңі болуы тиіс.
Жүктілікті жоспарлау – отбасының ең жауапты әрі қасиетті кезеңдерінің бірі. Бұл – болашақ ұрпақтың саулығына жасалатын ең үлкен инвестиция.
Әр әйел өз денсаулығына уақытылы көңіл бөліп, мамандардың кеңесіне жүгінсе, жүктілік те, босану да жеңіл әрі қауіпсіз өтеді.
Алға аудандық ауруханасының мамандары барлық әйелдерді өз денсаулығына жауапкершілікпен қарап, жүктілікті алдын ала жоспарлауға шақырады.
Деніңіз сау болсын – ұрпағыңыз аман болсын!
Л.Қасымова,
Алға аудандық ауруханасы
Акушер—гинеколог дәрігері